Bệnh Võng mạc đái tháo đường (VMĐTĐ) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mất thị lực trên thế giới.
1. Bệnh lý Võng mạc đái tháo đường là gì?
Võng mạc đái tháo đường là bệnh lý tại võng mạc gây ra do bệnh lý đái tháo đường. Bệnh võng mạc đái tháo đường xảy ra hầu hết ở các trường hợp đái tháo đường tiến triển sau 10-15 năm. Người ta thống kê, nhìn chung sau 15 năm bị đái tháo đường, 2% bệnh nhân sẽ mù, 10% bệnh nhân thị lực kém. Bệnh võng mạc đái tháo đường là nguyên nhân gây mù thường gặp nhất từ 20-65 tuổi.
Nguy cơ bệnh võng mạc đái tháo đường phụ thuộc nhiều yếu tố: thời gian bị đái tháo đường, mức độ đường máu và các yếu tố khác như cao huyết áp, tăng lipid máu, bệnh thận, có thai, các phẫu thuật trong nhãn cầu có thể tăng nguy cơ và mức độ trầm trọng của bệnh võng mạc đái tháo đường.
2. Triệu chứng của bệnh Võng mạc đái tháo đường
Hầu như bệnh nhân không có triệu chứng gì trước đó, đến khi thị lực giảm (mắt mờ) là mắt đã bị tổn thương võng mạc. Và lúc này thường bệnh đã diễn tiến nặng. Do vậy bệnh nhân bị đái tháo đường nên thường xuyên đi kiểm tra mắt định kỳ để bác sĩ phát hiện sớm bệnh võng mạc đái tháo đường điều trị ngăn ngừa sự giảm thị lực
3. Chẩn đoán bệnh Võng mạc đái tháo đường
Bác sĩ nhãn khoa sẽ nhỏ giãn đồng tử để soi đáy mắt, và phát hiện ra những tổn thương ở võng mạc trước khi võng mạc đái tháo đường làm thay đổi thị lực của bạn, và đây là cách duy nhất để phát hiện bệnh. Ngoài ra có thể cho làm một số xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh như chụp mạch huỳnh quang, chụp OCT để quan sát rõ hơn và theo dõi bệnh.
4. Các giai đoạn của bệnh Võng mạc đái tháo đường
4.1. Bệnh lý võng mạc nền
Đây là giai đoạn sớm của bệnh lý võng mạc do đái tháo đường với những tổn thương như phình mao mạch võng mạc, xuất huyết nhẹ, ứ đọng các chất tiết trong võng mạc, phù võng mạc.
Bệnh lý giai đoạn này nếu chưa xâm phạm vào vùng hoàng điểm thì chưa gây giảm thị lực. Tuy nhiên bệnh nhân có thể cảm thấy các bất thường về thị giác như nhìn thấy các điểm đen trước mắt, hoặc cảm giác về màu sắc thay đổi…Cần theo dõi và điều trị khi có tiến triển xấu, ảnh hưởng đến chức năng thị giác.
4.2. Bệnh lý hoàng điểm do đái tháo đường
Đây là nguyên nhân thường gặp nhất gây giảm thị lực ở bệnh nhân đái tháo đường, đặc biệt là thể bệnh không phụ thuộc insulin, từ 50 – 70 tuổi. Hoàng điểm (nơi tập trung thị lực cao nhất của mắt) bị phù, có khi tạo thành nang, hoặc kèm theo tổn thương thiếu máu nuôi dưỡng cục bộ.
Điều trị: Khi đã xuất hiện bệnh lý hoàng điểm với biểu hiện thị lực giảm sút nhiều, bệnh nhân cần được khám mắt và điều trị laser ngay để hoàng điểm được hồi phục sớm.
4.3. Bệnh lý võng mạc đái tháo đường tiền tăng sinh
Tổn thương ở võng mạc giai đoạn này gây nên bởi sự bất thường cung cấp máu cho võng mạc, dẫn đến các tổn thương thiếu máu cục bộ, xuất huyết, xuất tiết và phù võng mạc. Nếu các tổn thương này chưa xâm phạm đến vùng hoàng điểm thì bệnh nhân chưa nhận thấy giảm thị lực. Do vậy, mặc dù các tổn thương trên võng mạc đã khá nặng nề mà bệnh nhân vẫn chưa nhận biết thấy nên thường không đi khám và điều trị.
Điều trị: Tổn thương ở giai đoạn này nếu đe dọa chức năng thị giác, hoặc gây thiếu máu cục bộ nặng cần chụp đáy mắt huỳnh quang và laser quang đông các vùng tổn thương để phòng biến chứng.
4.4. Bệnh lý võng mạc đái tháo đường giai đoạn tăng sinh
Bệnh lý giai đoạn này gây ra bởi sự tăng sinh các tân mạch bất thường, gây xuất huyết tái diễn liên tục, gây tổ chức hóa và co kéo dịch kính võng mạc. Hậu quả là tổn thương nặng võng mạc, rách hoặc bong võng mạc dẫn đến mù lòa. Một hậu quả khác thường gặp là gây nên thể bệnh glôcôm tân mạch, đau nhức trường diễn, cực kỳ khó điều trị.
Điều trị: Bệnh nhân ở giai đoạn này cần được laser quang đông toàn bộ võng mạc cấp cứu. Diễn biến của bệnh giai đoạn này rất nhanh và nặng, đặc biệt khi bệnh đái tháo đường không được điều trị triệt để.
5. Phòng ngừa bệnh Võng mạc đái tháo đường
Bệnh nhân đái tháo đường có thể kéo dài thời gian không mắc bệnh, hoặc làm chậm diễn tiến bệnh võng mạc đái tháo đường bằng cách giữ mức độ đường máu và huyết áp ổn định.
Ngoài ra, bệnh nhân đái tháo đường phải đi khám mắt định kỳ 3 tháng, 6 tháng hoặc 1 năm 1 lần, để bác sĩ tại bệnh viện mắt phát hiện sớm tổn thương võng mạc, điều trị sớm sẽ giữ được thị lực, ngăn ngừa tình trạng giảm thị lực hoặc mù lòa.
6. Địa chỉ điều trị bệnh Võng mạc đái tháo đường uy tín
Hiện nay, Bệnh viện Mắt Quốc tế Việt - Nga là cơ sở y tế Nhãn khoa top đầu cả nước trong điều trị Võng mạc đái tháo đường và các bệnh lý khác về mắt. Tại đây có đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị tiên tiến giúp khám, chẩn đoán bệnh nhanh chóng, chính xác. Bên cạnh đó, đội ngũ Tiến sĩ - Bác sĩ chuyên gia Liên Bang Nga giàu kinh nghiệm sẽ phát hiện sớm và điều trị dứt điểm bệnh lý này.
Các phương pháp khám, chẩn đoán bệnh Võng mạc đái tháo đường tại Mắt Việt - Nga:
- Soi đáy mắt qua hệ thống kính và sinh hiển vi.
- Chụp mạch huỳnh quang kỹ thuật số.
- Chụp OCT và OCT – angio: phát hiện và theo dõi các trường hợp phù hoàng điểm và tân mạch vùng hoàng điểm.
Điều trị:
- Điều trị tích cực bệnh đái tháo đường, đưa lượng đường huyết trở về ngưỡng bình thường.
- Laser quang đông là một biện pháp hàng đầu để điều trị bệnh võng mạc đái tháo đường. Laser quang đông phá hủy các vùng võng mạc thiếu tưới máu ngăn chặn xuất hiện tân mạch gây ra xuất huyết dịch kính hoặc làm ngăn chặn dịch thoát vào võng mạc gây ra phù hoàng điểm. Nếu bệnh nhân đến sớm thì điều trị sẽ dễ dàng, nếu đến muộn khi đã xuất hiện các nguy cơ xuất huyết dịch kính thì phải laser quang đông toàn bộ võng mạc.
- Tiêm nội nhãn các thuốc ức chế tân mạch: Các thuốc anti -VEGF ức chế các yếu tố tăng trưởng mạch máu được sử dụng trong điều trị phù hoàng điểm do đái tháo đường, giúp bảo vệ hoàng điểm khỏi bệnh phù dạng nang gây ra do đái tháo đường. Trong một số trường hợp thuốc được chỉ định tiêm khi có xuất huyết dịch kính nhẹ, chờ đợi để laser quang đông. Tuy nhiên thuốc phải sử dụng lâu dài với chi phí khá cao.
- Sử dụng các thuốc phụ trợ: làm tăng khả năng phân phối oxy đến võng mạc, các thuốc tăng tuần hoàn võng mạc và điều chỉnh tính thấm thành mạch, thường ít có tác dụng.
Trên đây những thông tin về bệnh Võng mạc đái tháo đường và các phương pháp điều trị đang được áp dụng tại Hệ thống Bệnh viện Mắt Quốc tế Việt - Nga. Khi có bệnh lý nhãn khoa, muốn đặt lịch thăm khám và điều trị tại Bệnh viện Mắt Quốc tế Việt - Nga Hải Phòng, bệnh nhân liên hệ theo hotline 09.69.88.88.01 - 09.69.88.88.02 để được tư vấn.